شیوع بیماری همه گیر کرونا اقتصاد جهانی را در معرض خطری بزرگ قرار داده است. صندوق بین المللی پول بدترین رکود جهانی را از زمان رکود بزرگ و سقوط اقتصادی 1.25 درصدی را برای آفریقا در سال جاری پیش بینی کرده است.
در حالی که پیش بینی اقتصادی در حوزه هایی مانند غذا، خرده فروشی، نفت، مراقبت های بهداشتی و گردشگری انجام شده است ، در بسیاری از کشورها با عدم وجود داده های مدون در حوزه صنایع خلاق ، پیش بینی در مورد وضعیت آتی اقتصاد آن نیز دشوار است.
خوشبختانه با توجه به آماده سازی سند "ساختار اقتصاد خلاق در مصر" ، پروژه ای که اخیراً به پایان رسیده است، حوزه صنایع خلاق و صنایع فرهنگی در این کشور به خوبی ترسیم شده است.
پروژه ترسیم اقتصاد خلاق در مصر، طی سال های 2018 و 2020 تهیه شد و بیش از 250 نماینده نهادهای مرتبط، به طور ویژه هنرمندان، اهالی فرهنگ، دانشگاهیان و فعالین این حوزه را برای ترسیم چالش ها و فرصت ها، تدوین ایده ها و توصیه ها برای آینده صنایع خلاق مصر، گرد هم آورد.
ارزش واقعی این سند ، به دلیل مستندسازی و وجود بانک اطلاعاتی بیشتر شرکت ها و مؤسساتی است که در این حوزه فعالیت دارند. این موضوع فرصتی برای بحث و گفتگوی عمیق بین متخصصان و اهالی فن با اهداف، چشم انداز و مأموریت های مختلف باز می کند.
از این رو تهیه این سند اولین قدم برای درک ماهیت ، اندازه و میزان مشارکت بخش اقتصاد خلاق مصر در ایجاد شغل، مشارکت در تولید ناخالص داخلی مصر، و درک چالش های خاص هر بخش و چالش های فراگیر بین آنها با هدف به کارگیری از صنایع خلاق در آینده اقتصادی مصر می باشد.
خلاقیت مربوط به توانمندی، نوآوری و یافتن راه هایی برای بقا و شکوفایی است و همانطور که در این سند تعریف شده است اقتصاد خلاق در مورد استخراج ارزش اقتصادی از خلاقیت و میراث است.
با توجه به این تعریف ، سند "چارچوب اقتصاد خلاق مصر" ، بر پنج صنعت خلاق متمرکز شده است: فیلم، موسیقی، هنرهای نمایشی، انتشار و طراحی (به طور خاص صنایع دستی).
صنایع خلاق مصر پس از بحران کرونا
اقتصاد خلاق به طور مستقیم با کارآفرینی در ارتباط است. به گفته نور زکی مدیر نخستین انکوباتور دانشگاه دولتی این کشور، 8٪ از کل استارتاپ ها در سطح جهان در حوزه صنایع خلاق فعالیت دارند.
صنایع خلاق دو ارزش برجسته دارند: ارزش های اقتصادی و فرهنگی، و این همان چیزی است در این سند دستیابی به آن مورد حمایت قرار گرفته است.
از آنجایی که بیماری همه گیر کرونا بر زنجیره های تأمین بسیاری از استارتاپ ها ، دسترسی به مواد اولیه و توانایی جذب نیروی کار ماهر تأثیر گذاشته است ، استارتاپ های اقتصادی خلاق نیز آسیب فراوانی دیده اند.
اما این می تواند فصل جدید در اقتصاد خلاق باشد که توسط بیماری همه گیر کرونا آغاز شده است و ممکن است با وارد کردن خونی تازه و افزایش عملکرد در نوآوری های موجود، آینده ای بهتر برای مشاغل خلاق هموار سازد.
بر اثر کرونا بسیاری از افراد که شغل خود را از دست داده اند ، مایل به ایجاد استارتاپ و کسب وکارهای خلاقانه هستند. کسب و کارهایی که مبتنی بر ارزش های فرهنگی و هنری و با استفاده از مهارت و توانمندی دیجیتال ایجاد می شوند. افراد بسیاری پیش از همه گیری کرونا نیز به این کارعلاقه مند بودند ، اما به دلیل مشغولیت کاری و غوطه ور بودن در وظایف روزانه مانع از انجام این کار می شد. اخیراً، و با توجه به شرایط زندگی جدید بسیاری از آن ها مصمم هستند تا وقت خود را برای توسعه علاقه مندی ها و استعدادهای خلاقانه صرف نمایند.
چالش های به وجود آمده ناشی از کرونا می تواند تأثیرات زیادی در توسعه اقتصاد محلی داشته باشد. از این پس می توان بیشتر به مواد محلی اعتماد کرد تا مواد وارداتی و بیشتر روی توسعه مهارت های کارمندان متمرکز نمود. همچنین مشاغل زمان بیشتری برای سرمایه گذاری در طراحی و سفارشی کردن محصولات برای متناسب سازی بیشتر با سلیقه محلی خواهند کذاشت.
قدرت و توانایی شرکت های بزرگ هنوز هم وجود دارد و به آسانی از بین نمی رود. اما برخی از مشاغل کوچک و نوپا ممکن است در طول این همه گیری مزیت خود را به دست آورند: آنها انعطاف پذیری و توانایی نوآوری مدل تجاری خود را به سرعت و به راحتی در مقایسه با شرکت های بزرگ دارند. بنابراین ، عدم تعادل هنوز هم وجود دارد اما پتانسیل زیادی برای پر کردن شکاف یا تلاش برای برقراری تعادل در قدرت وجود دارد.
با این وجود، در بسیاری از مشاغل خلاق، چالش ها همچنان ادامه دارد و منجر به لغو هزاران رویداد، نمایش، کنسرت، کنفرانس، کارگاه و نمایشگاه گردیده است و در پایان مشاغل خلاقی که قادر به استفاده از بستر اینترنت باشند نجات خواهند یافت.
ترجمه سید مرتضی نقیبی
صنایع خلاق در استرالیا